Saturday, January 8, 2022

དམ་པ་གསུམ་གྱི་ཆོས་ཁྲིད་མདོར་བསྡུས།

སངས་རྒྱས་འོད་དཔག་མེད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། 


དེ་རིང་འདིར་བདེ་ཆེན་ཞིང་སྒྲུབ་སྐབས་སུ་དང་པོ་སྦྱོར་བ་སེམས་བསྐྱེད་དམ་པ་ནས་ཐ་མ་མཇུག་བསྔོ་བའི་བར་བསམ་བློ་གཏོང་ཕྱོགས་སྐོར་ཕལ་སྐད་གོ་བདེའི་ཚུལ་དུ་མདོར་བསྡུས་ཞིག་ཞུ་གི་ཡིན་པས་ཚང་མས་ཡག་པོ་བྱེད་ནས་གསན་རོགས། ཡག་པོ་ཞིག་མ་ཉན་ན་ཡིད་ལ་ངེས་ཐུབ་ཀྱི་མ་རེད། ཡིད་ལ་མ་ངེས་ན་དོན་ཧ་གོ་གི་མ་རེད། དོན་ཧ་མ་གོ་ན་ག་རེ་སྒོམ་དགོས་མིན་ཤེས་ཀྱི་མ་རེད། དེ་ལྟར་ཡིན་ཙང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་། 
"རིགས་ཀྱི་བུ། ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུངས་ཤིག་དང་ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་པར་བྱའོ།"
 ཞེས་གསུངས་ཡོད། ལེགས་པར་མ་ཉན་ན་སྣོད་ཀྱི་སྐྱོན་གསུམ་གྱིས་བསླད་ནས་རང་རྒྱུད་ལ་ཆོས་ཀྱིས་ཕན་མི་ཐོག སྣོད་ཀྱི་སྐྱོན་གསུམ་ནི། རྣ་བ་མི་གཏད་ཁ་སྦུབ་ལྟ་བུའི་སྐྱོན། ཡིད་ལ་མི་འཛིན་ཞབས་རྡོལ་ལྟ་བུའི་སྐྱོན། ཉོན་མོངས་དང་འདྲེས་དུག་ཅན་ལྟ་བུའི་སྐྱོན།། ཅེས་གསུང་པ་ལྟར། ལུས་ཆོས་གྲལ་ལ་བསྡད་ཀྱང་ཆོས་ལ་རྣ་བ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གཏད་ནས་མ་ཉན་ན། སྣོད་ཁ་སྦུབ་ནས་ཐོག་ཏུ་བཅུད་ཇི་ཙམ་བླུགས་ཀྱང་ནང་དུ་མི་ཆག་པ་ལྟར་ཡིན། ཡང་རྣ་བ་གཏད་ནས་ཉན་ཀྱང་ཡིད་ལ་ཡང་དག་པར་མ་འཛིན་ན་སྣོད་ཞབས་རྡོལ་གྱི་ནང་དུ་བཅུད་ཇི་ཙམ་བླུགས་ཀྱང་ནང་དུ་མི་ཆག་པ་ལྟར་དུ་ཡིན། ཡང་རྣ་བ་གཏད་ཡིད་ལ་འཛིན་ཀྱང་ཀུན་སློང་མ་དག་པའི་དབང་གིས་ཉོན་མོངས། དཔེར་ན། ང་རྒྱལ་དང་། འགྲན་སེམས། ཕྲག་དོག་སོགས་ཀྱིས་རང་རྒྱུད་སླད་པ་ཡིན་ན། ཁ་ཟས་བཟང་པོ་ལ་དུག་གིས་སླད་པ་ནང་བཞིན་ཆོས་དེ་ཉིད་ཀྱང་རང་རྒྱུད་འདུལ་བྱེད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་ཀྱི་གཉེན་པོ་རུ་མ་སོང་ནས་ཉོན་མོངས་ཀྱི་གྲོགས་སུ་སོང་ན་ཧ་ཅང་ཐབས་སྡུག་རེད། ཆོས་ཟེར་དུས་རང་རྒྱུད་འདུལ་བའི་ཐབས་ལམ་བླ་ན་མེད་པ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་དགོས། ཆོས་བྱས་ནས་རང་རྒྱུད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་མ་ཐུལ་ནས་དཔེར་ན་ང་རྒྱལ་དང་། འགྲན་སེམས་ཕྲག་དོགས་སོགས་ཇེ་ཆེར་སོང་ན་དྭགས་པོ་རིན་པོ་ཆེས། "ཆོས་ཆོས་བཞིན་དུ་མ་བསྒྲུབ་ན་ཆོས་ཀྱིས་སླར་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་བྱེད།"
 ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་མི་ཡོང་བར་གཟབ་ནན་བྱེད་དགོས། གང་ལྟར་ཀྱང་ལུས་ཆོས་གྲལ་ལ་བསྡད་ཀྱང་སེམས་ཚོང་འདུས་ཀྱི་དཔེ་ལྟར་མ་སོང་བར་ལུས་ཆོས་གྲལ་དུ་ཡོད་པ། སེམས་ལུས་ནང་དུ་ཡོད་པ། སེམས་དེ་ཉིད་ཀྱང་ཉོན་མོངས་ཀྱི་གཞན་དབང་དུ་མ་སོང་བར་རི་དྭགས་ཀྱིས་པི་ཝང་གི་སྒྲ་ལ་ཉན་པ་ལྟར་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཉན་དགོས། ཉན་པའི་སྐབས་སུ་ཡང་ཉན་ཚུལ་དེ་ཉིད་ཀྱང་སྟོན་པ་བཞིའི་གོ་རིམ་འཇུག་ལྡོག་མ་ནོར་བར་བྱེད་ནས་ཉན་དགོས། རྟོན་པ་བཞི་ནི། གང་ཟག་ལ་མི་རྟོན་ཆོས་ལ་རྟོན། ཚིག་ལ་མི་རྟོན་དོན་ལ་རྟོན། དྲང་དོན་ལ་མི་རྟོན་ངེས་དོན་ལ་རྟོན། རྣམ་ཤེས་ལ་མི་རྟོན་ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོན།། ཅེས་ཆོས་བཤད་མཁན་གྱི་བླ་མ་དང་སོ་སྐྱེ་རབ་བྱུང་དང་སྔགས་པ་གང་ཡིན་ཀྱང་རུང་བཤད་རྒྱུའི་ཆོས་ཉིད་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས། བཤད་རྒྱུའི་ཆོས་དེ་ཉིད་ཀྱང་ཚིག་སྙན་པོ་དང་རང་ལ་འཐད་པོ་རེ་བྱུང་ན་དགའ་བ་སྐྱེ། རང་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་ཐོག་ཏུ་བྱུང་ན་མི་དགའ་བ་མ་ཡིན་པར་ཚིག་གི་ནང་ནས་བྱུང་བའི་དོན་ལ་བསམ་དགོས། དོན་དེ་ཉིད་ཀྱང་གནས་སྐབས་མངོན་མཐོའི་ཆེད་དུ་གདུལ་བྱ་དྲང་དོན་ལྟར་མ་ཡིན་པར་མཐར་ཐུག་ངེས་ལེགས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕངས་འཐོབ་པའི་རྒྱུ་ངེས་དོན་ལ་བསམ་དགོས། ཆོས་ལ་འཇུག་པའི་བློ་དེ་ཉིད་ཀྱང་ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་མ་ཡིན་པར་ཉོན་མོངས་དང་བྲལ་བའི་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་འཇུག་པར་བྱེད་དགོས། མདོར་ན་ཆོས་ཞུ་བའི་སྐབས་སུ་འདུ་ཤེས་གསུམ་དང་མ་བྲལ་བའི་ཐོག་ནས་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས། འདུ་ཤེས་གསུམ་ནི། 
རང་ཉིད་ལ་ནད་པའི་འདུ་ཤེས། ཆོས་སྨན་གྱི་འདུ་ཤེས། ཆོས་འཆད་མཁན་གྱི་བླ་མ་ལ་སྨན་པའི་འདུ་ཤེས་ཞེས་འདུ་ཤེས་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་ངང་ནས་ཆོས་ཞུ་དགོས། ལར་ནི་ཆོས་ཞེས་པའི་དོན་དེ་ཉིད་རང་གི་མ་དག་པའི་ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་སེམས་འདི་ཉིད་བཅོས་བསྒྱུར་གཏང་བྱེད་ཅིག་ལ་གོ་དགོས། སྤྱིར་གཏང་རྒྱ་གར་སྐད་དུ་དྷརྨ་ཞེས་ཟེར་ཞིང་དེ་བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་ན་འཛིན་པ་དང་། སྐྱོབས་པ་གཉིས་ལ་གོ་དགོས། འཛིན་ཞེས་པ་དེ་ཉིད་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གཡང་ཁ་ལས་ཟིན་ནས་ཐར་བ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གོ་འཕང་ལས་རིམ་གྱིས་སྐྱོབས་པ་ཞིག་ལ་གོ་དགོས། གང་ལྟར་ཀྱང་ཆོས་ཟེར་དུས་ཁ་ཆོས་དང་། ལུས་ཆོས་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་པར་གཙོ་བོ་སེམས་ཀྱི་ཐོག་ནས་བྱུང་བའི་ཆོས་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན། སྤྱོད་འཇུག་ལས། 

"སེམས་གསལ་གཅིག་བསྐྱེད་འབྲས་བུ་གང་། །ཚངས་པ་ལ་སོགས་ཡིན་པ་ལྟར། 

།ལུས་ངག་བཅས་པའི་འབྲས་བུ་ནི། །སྤྱོད་པ་ཞན་པས་དེ་ལྟར་མིན། 

།བཟླས་བརྗོད་དང་ནི་དཀའ་ཐུབ་ཀུན། །ཡུན་རིང་དུས་སུ་བསྐྱེད་བྱས་ཀྱང་། 

།སེམས་གཞན་གཡེངས་བར་བྱས་པ་ཡིས། །དེ་དག་རིག་པས་དོན་མེད་གསུངས།  

།གང་གི་ཆོས་ཀྱི་དོན་པོ་མཆོག །སེམས་ཀྱི་གསང་འདི་མ་ཤེས་ན། 

།བདེ་ཐོབ་སྡུག་བསྔལ་གཞོམ་འདོད་ཀྱང་། །དེ་དག་དོན་མེད་གྱི་ནར་འཁྱམས།།"

ཞེས་གསུངས་ཡོད། 

 དང་པོ་དངོས་གཞིའི་ཆོས་ཉིད་མ་སྒྲུབ་པའི་གོང་ནས་སྔོན་འགྲོའི་ཆོས་ཀུན་སློང་བཅོས་རྒྱུ་ཉིད་ཧ་ཅང་ནས་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན།

 སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་ལས། 

"བསམ་པ་དགེ་དང་མི་དགེའི་བྱེ་བྲག་ལས།། 

དགེ་སྡིག་གཟུགས་བརྙན་ཆེ་ཆུང་རྗེས་མི་འབྲངས།།" 

ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་སེམས་ཀྱི་ཀུན་སློང་བསམ་པ་བཟང་ངན་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ལས་ལུས་ངག་གི་བསག་པའི་དགེ་སྡིག་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མི་འབྲང་ཞེས་གསུངས་ཡོད། དེར་རྟེན་དང་པོ་དངོས་གཞིའི་ཆོས་ལ་མ་ཞུགས་པའི་གོང་ནས་ཀུན་སློང་བཅོས་རྒྱུ་ཉིད་ཧ་ཅང་ནས་གལ་ཆེ། ད་ལྟའི་བསྒྲུབ་རྒྱུའི་བདེ་ཆེན་ཞིང་སྒྲུབ་འདི་ཉིད་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ཡིན་པ་མ་ཟད་གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་ཟབ་ཆོས་ཧ་ཅང་རྩ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན། བསྒྲུབ་རྒྱུའི་ཆོས་ཐེག་ཆེན་དང་ཟབ་ཆོས་ཡིན་ཀྱང་བསྒྲུབ་མཁན་རང་ཉིད་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སེམས་བསྐྱེད་དང་ལྡན་པ་ཞིག་མིན་ན་བསྒྲུབ་རྒྱུའི་ཆོས་འདི་ཉིད་ཐེག་ཆེན་དུ་འགྱུར་མི་ཐུབ། བསྒྲུབ་མཁན་རང་ཉིད་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སེམས་བསྐྱེད་དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་ཡིན་ན་བསྒྲུབ་རྒྱུའི་ཆོས་ཐེག་དམན་ཡིན་ཀྱང་ལྕགས་ནག་ལ་གསེར་འགྱུར་གྱི་རྩིས་ཐེབས་པ་ལྟར་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་སུ་བསྒྱུར་ཐུབ། དེ་མ་ཡིན་པར་བསྒྲུབ་མཁན་རང་ཉིད་ཀུན་སློང་མ་དག་པའི་གཞན་དབང་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། གཞན་ལ་འགྲན་སེམས་དང་ཕྲག་དོག་སོགས་ཀྱིས་ཆོས་བྱས་པ་ཡིན་ན་ཆོས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཕན་ལས་གནོད་ཆེ་བ་འབྱུང་། དཔེར་ན་སྨན་དུག་ཏུ་འགྱུར་བ་དང་། ལྷ་བདུད་དུ་བབས་པ་ལྟར་ཡིན། ཀུན་སློང་བཅོས་པའི་བསམ་བློ་འདི་ལྟར་གཏོང་དགོས། 

སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བ་འདོད་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་པ་རང་ལྟར་དུ་གཅིག་མཚུངས་ཡིན། སེམས་ཅན་དེ་རྣམས་ཀྱིས་འདོད་པ་བདེ་བ་འདོད་ཀྱང་བདེ་བའི་རྒྱུ་ངོ་མ་དམ་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་མ་ཤེས། སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་ཀྱང་ཉིན་མཚན་ཀུན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕྱོགས་སུ་རྒྱུག་པ་རེད། 

 ཞི་བ་ལྷའི་སྤྱོད་འཇུག་ལས། 

"བདེ་བ་འདོད་ཀྱང་གཏི་མུག་པས།། 

རང་གི་བདེ་བ་དགྲ་ལྟར་འཇོམས།། 

སྡུག་བསྔལ་འདོར་འདོད་སེམས་ཡོད་ཀྱང་།། 

སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་རྒྱུགས།།" 

ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་ཡིན།། སེམས་ཅན་དེ་རྣམས་གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་གི་བདེ་བ་གཉིས་ལས། མཐར་ཐུག་གི་བདེ་བ་བླ་ན་མེད་པ་ཞིག་འཐོབ་པའི་ཆེད་དུ། ངས་དེ་རིང་ཆོས་བྱེད་ཀྱི་ཡིན་བསམ་པ་སེམས་ཅན་དེ་རྣམས་ལ་བཟོད་མེད་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པ་ཞིག་གིས་སྣ་དྲངས་ནས་དངོས་བཞིའི་ཆོས་ལ་འཇུག་དགོས། དེ་རིང་གི་དངོས་གཞིའི་ཆོས་ཉིད་བདེ་ཆེན་ཞིང་སྒྲུབ་ཉིད་ཡིན། བདེ་ཆེན་ཞིང་སྒྲུབ་འདི་ཉིད་ལ་དམིགས་བསལ་གྱི་ཆ་རྐྱེན་མེད་དུ་མི་རུང་བ་ནི་བདེ་བ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་བཞི་ཡིན། 

དེ་ལ་རྒྱུ་དང་པོ་ཞིང་བཀོད་ཡིད་ལ་དྲན་པ། རྒྱུ་གཉིས་པ་དགེ་རྩ་དཔག་མེད་བསགས་པ། རྒྱུ་གསུམ་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ། རྒྱུ་བཞི་པ་བསྔོ་བ་དང་སྨོན་ལམ་བཅས་ཡིན། རྒྱུ་བཞི་པོ་དེ་དང་ལྡན་པའི་ཐོག་ནས་བདེ་ཆེན་ཞིང་སྒྲུབ་ཉམས་ལེན་བྱས་པ་ཡིན་ན་སངས་རྒྱས་འོད་དཔག་མེད་ཀྱི་གསུངས་པ་ལྟར་གང་ཟག་ཉིད་འཆི་ཁའམ་བར་དོ་སྐྱེ་བ་རྗེས་མར་བདེ་ཆེན་ཞིང་དུ་སྐྱེ་ཞེས་གསུངས་ཡོད། སངས་རྒྱས་འོད་དཔག་མེད་ཀྱིས་གལ་སྲིད་གང་ཟག་དེ་ཉིད་བདེ་བ་ཅན་དུ་མ་སྐྱེས་ན་སངས་རྒྱས་འོད་དཔག་མེད་ཁོང་སངས་མ་རྒྱ་བར་ཤོག་ཅེས་སྨོན་ལམ་བཏབས་ཡོད། ད་ལྟ་སངས་རྒྱས་འོད་དཔག་མེད་ཁོང་སངས་རྒྱས་ཟིན་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ང་ཚོ་ལ་ཞལ་རྫུན་ནམ་ཡང་གསུང་གི་མ་རེད། 

དངོས་གཞིའི་འདོན་པའི་སྐབས་སུ་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་དམིགས་པ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གཏད་ནས་འདོན་དགོས། ང་ཚོའི་གཟའ་ཟླ་བ་རྟག་པར་བདེ་ཆེན་ཞིང་སྒྲུབ་ཉམས་ལེན་བྱེད་རྒྱུ་འདི་ཉིད་ཧ་ཅང་ནས་ཀྱང་བསྐལ་པ་བཟང་པོ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཆོག དུས་ཚོད་ཐུང་ཐུང་ཆུ་ཚོད་གཅིག་རིང་འདིར་ཚང་མས་གཟབ་གཟབ་གནང་ནས་ཉམས་ལེན་བྱེད་དགོས། བསྙེན་པའི་སྐབས་སུ་རང་གི་སྤྱི་བོ་ཁྲུ་གང་ཙམ་གྱི་ཐད་རབ་ཏུ་བྱུང་ན་སངས་རྒྱས་འོད་དཔག་མེད་གཙོ་འཁོར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། དེ་ལྟར་གསལ་བཏབས་མ་ཐུབ་ཀྱང་སངས་རྒྱས་འོད་དཔག་མེད་གཙོ་འཁོར་གསུམ་དངོས་སུ་བཞུགས་ཡོད་བསམ་པའི་དད་པ་དང་མོས་གུས་ཀྱིས་སྒོམ་དགོས། ངག་ནས་བསྙེན་པ་བཟླ་བའི་སྐབས་སུ་རང་གི་སྤྱི་གཙུག་ཏུ་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་འོད་དཔག་མེད་ཀྱི་སྐུ་ལས་བདུད་རྩི་དཀར་པོ་འོ་མའི་མདོག་ཅན་བྱུང་། རང་གི་སྤྱི་བོ་ལ་ཐིམ། ལུས་ཀྱི་ནད་གདོན་སྡིག་སྒྲིབ་བར་ཆད་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་ལྷག་པར་དུ་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབས་པ་ལ་བར་དུ་བཅོད་པའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཉི་མས་བ་མོར་རེག་པ་ནང་བཞིན་ལྷག་མེད་དུ་དག་སོང་བསམ་དགོས། མ་ཟད་རང་ཉིད་ནད་པ་འདྲ་ཡིན་ན་དམིགས་བསལ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་བདུད་རྩི་འབེབས་སྦྱང་ལ་དམིགས་རྣམ་སྐྱོང་དགོས། འདིས་ཕན་ཐོག་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཡོད། སྤྱིར་གཏང་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་དམིགས་ཡུལ་ངོ་མ་དེ་རང་ཉིད་ཀྱི་ནད་གདོན་སྡིག་སྒྲིབ་དག་བྱེད་དང་ཚེ་རིང་བ་དང་། ནད་མེད་པ་སོགས་ཐུན་མོངས་ཀྱི་དངོས་གྲུབ་ཙམ་གྱི་དོན་དུ་མིན་པ་ཤེས་དགོས། འདོད་དོན་ངོ་མ་དེ་བརྒྱུད་འདེབས་ནང་ནས་གསལ་བ་ལྟར། 

"གསོལ་བ་འདེབས་སོ་བྱིན་རླབས་དངོས་གྲུབ་སྩོལ།། 

གདོད་མའི་སངས་རྒྱས་འགྲུབ་པར་བྱིན་གྱིས་རློབས།།"

ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་འདོད་དོན་ངོ་མ་དེ་ཡིན། སངས་རྒྱས་འཐོབ་པ་ལས་སླ་བོ་ཞིག་མ་རེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་ང་རང་ཚོའི་རྒྱུད་ལ་སངས་རྒྱས་མི་འཐོབ་པའི་བར་ཆད་སྡིག་སྒྲིབ་མང་པོ་ཞིག་གིས་སྒྲིབ་ཡོད་པ་རེད། བར་ཆད་དེ་རྣམས་བསལ་བ་ལ་བྱིན་རླབས་ཀྱི་རྩ་བ་བླ་མ། དངོས་གྲུབ་ཀྱི་རྩ་བ་ཡི་དམ། བར་ཆད་སེལ་བྱེད་མཁའ་འགྲོ་དང་ཆོས་སྐྱོང་ཞེས་རྩ་བ་གསུམ་ལ་བསྟེན་དགོས་པ་རེད།

བསྙེན་པ་དངོས་གཞིའི་སྐབས་སུ་བུ་ཆུང་གིས་མ་ལ་འབོད་པ་ནང་བཞིན་དབྱངས་ནས་འདོན་དགོས། བསྙེན་པ་དབྱངས་ནས་འདོན་པ་ལ་དགོས་པ་རྒྱུ་མཚན་མང་པོ་ཡོད། དཔེར་ན་ཨ་མ་ཞིག་ལ་བུ་གཅིག་པུ་ཡོད་ན། བུ་དེ་ཉིད་ཁང་པའི་ཕྱི་ལོགས་སུ་སོང་ནས་སྟབས་མ་ལེགས་པ་ཞིག་བུ་ལ་གཅན་གཟན་སོགས་ཀྱིས་འཇིགས་སྐྲག་ཆེན་པོ་ཞིག་བྱུང་ཡོད་ན་བུ་ཉིད་ཀྱིས་མ་ལ་འབོད་སྟངས་ལ་མ་ཡིས་དོ་སྣང་གི་ཁྱད་པར་ཆེན་པོ་ཡོད། སྤྱིར་གཏང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་མ་བོས་ཀྱང་ཉིན་མཚན་ཀུན་ཏུ་ཐུགས་རྗེས་སྤྱན་གྱིས་གཟིགས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ཡིན། འོན་ཀྱང་ང་རང་ཚོས་གསོལ་བ་འདེབས་དགོས་པ་ནི་དེ་ལས་ཀྱང་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན། 

རྗེས་ཐོབ་རྫོགས་རིམ་གྱི་སྐབས་སུ་སླར་ཡང་སངས་རྒྱས་འོད་དཔག་མེད་ལ་གདུང་ཤུགས་དྲག་པོའི་སྒོ་ནས་གསོལ་བ་བཏབས་པས་སངས་རྒྱས་འོད་དཔག་མེད་ཞལ་འཛུམས་མདངས་དང་བཅས་འདིར་ལྟར་གསུངས་བར་བསམ། རིགས་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་ཁྱེད་རྣམས་ཀྱིས་གསོལ་བ་བཏབས་པ་བཞིན་དུ་ངས་དེ་རིང་ནས་བཟུང་སྟེ་ཇི་སྲིད་སངས་མ་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་ཁྱེད་རྣམས་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་དང་། བྱིན་གྱིས་བརླབ་ཀྱི་ཡིན་པས་དགའ་བར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་གསུངས་པར་བསམ། དེ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་འོད་དཔག་མེད་དཀོན་མཆོག་ཀུན་འདུས་དང་རྩ་གསུམ་ཀུན་འདུས་ཀྱི་ངོ་བོར་འོད་དམར་པོའི་གོང་བུ་ཞིག་ཏུ་གནས་གྱུར། འོད་དམར་པོ་དེ་ཉིད་རིམ་པར་བྱིན་རླབས་དང་དངོས་གྲུབ་ཀྱི་ཚུལ་དུ་རང་གི་སྤྱི་བོ་རུ་ཐིམ། ལུས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསགས་པའི་མི་དགེ་བ་སྲོག་བཅད། མ་བྱིན་ལེན། ལོག་གཡེམ་གསུམ་གཙོར་བྱས་པའི་ལུས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསགས་པའི་སྡིག་སྒྲིབ་ཉེས་ལྟུང་ཚང་མ་དག་ནས་རང་ལུས་སངས་རྒྱས་འོད་དཔག་མེད་ཀྱི་སྐུ་རུ་གྱུར། འོད་དམར་པོ་དེ་ཉིད་རིམ་པར་སྤྱི་བོའི་རྩ་འཁོར་བརྒྱུད་རང་གི་མགྲིན་པར་ཐིམ། ངག་གི་སྒོ་ནས་བསགས་པའི་མི་དགེ་བ། རྫུན། ཕྲ་མ། ཚིག་རྩུབ། ངག་འཁྱལ། བཞི་གཙོར་བྱས་པའི་ངག་གི་སྡིག་སྒྲིབ་ཉེས་ལྟུང་ཚང་མ་དག་ནས་ངག་སངས་རྒྱས་འོད་དཔག་མེད་ཀྱི་གསུང་གི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར། འོད་དམར་པོ་དེ་ཉིད་མགྲིན་པའི་རྩ་འཁོར་བརྒྱུད་ནས་སྙིང་ཁར་ཐིམ། སེམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསགས་པའི་སྡིག་སྒྲིབ། བརྣབ་སེམས། གནོད་སེམས། ལོག་ལྟ། གསུམ་གཙོར་བྱས་པའི་སེམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསགས་པའི་སྡིག་སྒྲིབ་ཆ་ཚང་དག་ནས་རང་གི་མ་དག་པའི་སེམས་དེ་ཉིད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་འོད་དཔག་མེད་ཀྱི་ཐུགས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རུ་གྱུར་སོང་བསམ་དགོས། གང་ལྟར་ཀྱང་རང་གི་མ་དག་པའི་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་དེ་སངས་རྒྱས་འོད་དཔག་མེད་ཀྱི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་ནས་མཐར་བསྒོམ་རྒྱུའི་ལྷ་དང་། སྒོམ་མཁན་རང་གཉིས་མི་དམིགས་པ་ལྟ་བའི་ཀློང་ནས་གང་ཤར་མ་བཅོས་སྤྲོས་བྲལ་གྱི་ངོ་བོར་མཉམ་པར་བཞག་དགོས། ནམ་རྒྱུན་ང་ཚོའི་འདོན་བཞིན་པའི་རྫོགས་ཆེན་གྱི་ལྟ་བའི་ཚིག་ནང་། 

"མ་ཡེངས་མ་ཡེངས་དྲན་པའི་རྒྱངས་སོ་ཚུགས།།  

གཡེངས་བའི་ལམ་ལ་བདུད་ཀྱི་ཇག་པ་ཡོད།། 

ཆགས་སྡང་ཞེན་པའི་སེམས་འདི་བདུད་ཡིན་པས།། 

གཉིས་འཛིན་ཀུན་གྲོལ་སྒྱུ་མའི་ངོ་བོར་བལྟོས།།

ཀ་དག་མ་བཅོས་རང་སེམས་མངོན་གྱུར་པ།། 

སངས་རྒྱས་གཞན་ན་མེད་དོ་རང་སར་ཞོགས།། 

གཞན་ནས་འཚོལ་རྒྱུ་མེད་དོ་རང་བབས་ཞོགས 

མ་སྒོམ་ལྷུན་འགྲུབ་ཡིན་པས་རྒྱལ་ས་ཟུངས།།"

 ཅེས་པའི་ཚིག་དོན་ལྟར་མ་ཡེངས་པར་སྒོམ་བྱེད་དགོས། མཇུག་ཏུ་དེ་རིང་བདེ་ཆེན་ཞིང་སྒྲུབ་འདིས་མཚོན་དགེ་བ་གང་བྱས་པ་རྣམས་སྤྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཁོར་བ་དང་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་བའི་ཆེད་དུ་བསྔོ་བ་བྱེད་དགོས། བསྔོ་བ་ནི་དགེ་རྩ་གོང་འཕེལ་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ཡིན། མ་བསྔོས་ན་ཁོང་ཁྲོ་དང་ཉོན་མོངས་སོགས་ཀྱིས་དགེ་རྩ་འཇོམས་འགྲོ། དགེ་རྩ་གང་བྱས་པ་རྣམས་དགེ་རྩ་འཇོམས་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་དང་མ་འཕྲད་པའི་གོང་ནས་བསྔོ་བ་ཧ་ཅང་ནས་གལ་ཆེ་བས་བསྔོ་བ་དང་སྨོན་ལམ་མཉམ་དུ་གསུངས་རོགས།། དེ་རིང་གི་བདེ་ཆེན་ཞིང་སྒྲུབ་དང་འབྲེལ་བའི་ཆོས་བཤད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡིན། 

དེ་རིང་འདིར་དངོས་སུ་ཡོད་པའི་ཆོས་ཞུ་བ་ཡོངས་དང་། ལྷག་པར་དུ་གཟུགས་མཐོང་བརྙན་འཕྲིན་འདི་ཐོག་ནས་ཐག་རིང་ལ་ཡོད་པའི་ངོས་ཀྱི་ཆོས་གྲོགས་ཕོ་མོ་ཡོངས་ནས་དོ་སྣང་ཆེན་པོའི་སྒོ་ནས་དེ་རིང་གི་ཆོས་ཐུན་འདིར་གསན་གཟིགས་གནང་མཁན་ཡོངས་ལ་དམིགས་བསལ་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཡོད།།   


Tuesday, January 4, 2022

Cultural Revolution style atrocities in Tibet


In the region of Kham in Tibet, a 99-foot statue of the Buddha, 45 large prayer wheels, and Drakgo Monastery’s Gaden Namgyal Monastic school were razed and demolished by Chinese authorities based on false grounds of insufficient building documentation and the violation of zoning laws.

Earlier last year, Drakgo Monastery’s Gaden Namgyal Monastic school, which was a center for education in the area providing classes in Tibetan Buddhism and Tibetan language, along with Mandarin Chinese and English, was closed and demolished under the false ground of not having proper documentation and for violating land zoning laws. Students were given a three-day notice before being expelled, and after its closure, the 130 students were forced to return home to their villages without alternative access to education.


The enormous bronze statue was erected in 2015 after consulting guidance from local Lamas and monks. The statue is said to have been constructed to protect against unfavorable events such as natural disasters, famine, war, etc. The project was completed with full approval from local authorities and district government offices and is said to have even received praise from local officials. The project was funded by the contribution of local Tibetans amounting to around 4,000,00 Yuan ($6.3 million USD) and around 1,800,000 Yuan ($282,500 USD) were spent on prayer wheels. 


It is believed that more recently, higher-ranking government officials criticized the size of the statue. Reports allege that county chief Wang Dong Sheng was responsible for the destruction in Drakgo; he is a top official who was also implicated in the destruction of Larung Gar and Yarchen Gar, one of the most famous centers of the Nyingma Tibetan Buddhist school where around 20,000 monks and nuns inhabited. Later, county authorities claimed that construction documents were not approved and that the height of the statue violated local building codes and was prohibited, thereby ordering its demolition. During the demolition, military troops were present in order to discourage any form of protest.


Before the destruction of the statue and prayer wheels, authorities and officials called all of the local Tibetan people who were forced to come to the site of the statue before the demolition. Initially, people were vetted to ensure the absence of recording devices and phones in order to suppress images and news from spreading. Actually, the Tibetan locals did not want to come to see the desecration of the site, but officials enforced their participation. They were told, “Look at it! You cannot do this in the future!”. Officials terrified and greatly disturbed the people. It is so terrible that this was done, and so mean-hearted towards the poor, humble Tibetan people.


Everything was destroyed: the Buddha statue, the prayer wheels, the school, prayer flags were burned. But this was not enough. They broke all of the Tibetan people’s hearts. I heard from a confidant who hails from the Drakgo village that many people wept and covered their faces.


As those of you who have visited my Dharma Center know, I have a few Buddha statues in my garden. Sometimes, when non-Buddhists, such as my neighbors, locals, etc., pass by the Manjushri Dharma Center, they tell me that when they see the statue and look at the Buddha’s face, they feel great happiness. Even some of my friends who are non-Buddhists have Buddha statues in their own homes and gardens. Buddha Shakyamuni also said that whosoever sees my statue and face, I wish that you get peace of mind. This was his prayer. We cannot see the Buddha physically, but this is his form, or rupa, that we can see now in his memory. The statue of the Buddha is unique in that many, Buddhists and non-Buddhists alike, say that they love to see Buddha’s face. This is so interesting.



To hear of this happening in Tibet deeply saddens me and I commiserate with Tibetan people. I don’t know why the Chinese authorities would commit such terrible and atrocious acts. It does not make any sense to me. Here in the United States, we read about events like this and are dumbfounded; it is really hard to believe. I don’t know how long the Chinese will continue to abuse the Tibetan people. They began in 1959 and have continued for over 60 years. It seems that every time I mention Tibet, I have bad news, and I apologize for this, but it is very important for us to know and understand what is going on and the reality of the situation, even if this is very painful for those who care for Tibet and Tibetan people.


I live here in the United States, and there is not much that I can do, but I can act as a messenger and continue to follow the situation in Tibet. I want to update and share with those of you who care about Tibetan people, human rights, and who follow the Truth. This is something that I can do for Tibet and the Tibetan people is to spread the truth. It is a very strange time that we live in. There are so few people who follow the truth, really. No one seems to care; most don’t care about the truth. They just follow money and power. You see this everywhere, in countries and society, etc. That is why the world has become a sad place, with a suffering, disease, natural disasters, the disruption of the environment and the five elements, and Dharma is disregarded. This stems from human beings and our actions, or our karma.


I, Khenpo Karten Rinpoche, dictated this short blog post following destruction in Drakgo. This blog was transcribed by my student, Karma Choeying, through a series of audio recorded messages and conversations.